Διάρκεια προγράμματος: 10/12/2019 - 30/06/2025

Πρόγραμμα Φιλία σε κάθε Ηλικία: Για την καταπολέμηση της μοναξιάς και κοινωνικής απομόνωσης των ηλικιωμένων

Το Ινστιτούτο Prolepsis υλοποιεί το πρόγραμμα Φιλία σε κάθε Ηλικία για την αντιμετώπιση της κοινωνικής απομόνωσης και της μοναξιάς των ατόμων Τρίτης Ηλικίας σε συνεργασία με τον διεθνή οργανισμό Les Petits Frères des Pauvres (PFP). Το πρόγραμμα υλοποιείται με Ιδρυτικό Δωρητή το  “ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα” και Χρυσό Χορηγό την NN Hellas. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο λειτουργεί υποστηρικτικά για την κοινωνική ομάδα των ηλικιωμένων. Βασίζεται στον εθελοντισμό, στοχεύοντας στην καταπολέμηση της μοναξιάς και της κοινωνικής απομόνωσης της Τρίτης Ηλικίας, μέσω της ανθρώπινης επαφής και της δημιουργίας μακροχρόνιων σχέσεων φιλίας και κοινωνικών δεσμών. Κύριες δράσεις του προγράμματος είναι:

1. Η διασύνδεση ηλικιωμένων με εθελοντές με στόχο την επικοινωνία και τη δημιουργία δεσμών φιλίας. Οι εθελοντές προσφέρουν στους ωφελούμενους ηθική και συναισθηματική ενδυνάμωση μέσω τακτικής τηλεφωνικής επικοινωνίας (ή επισκέψεων όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες). Παράλληλα, οι εθελοντές ωφελούνται μέσω του αισθήματος προσφοράς και συμμετοχικότητας, αλλά και από την ανταλλαγή των εμπειριών και των γνώσεων με τα άτομα Τρίτης Ηλικίας, και

2. Η Τηλεφωνική Γραμμή για τη Μοναξιά στην Τρίτη Ηλικία – 2106101300, η οποία λειτουργεί Δευτέρα µε Παρασκευή από τις 10π.µ. έως τις 10µ.µ. Η γραµµή στελεχώνεται από εθελοντές, λειτουργεί ανώνυµα και έχει αστική χρέωση.

Σημαντικό στοιχείο του προγράμματος αποτελούν οι εθελοντές που συμμετέχουν σε αυτό. Στο πρόγραμμα μπορεί να συμμετέχει όποιος με ευαισθησία επιθυμεί να προσφέρει στην Τρίτη Ηλικία. Οι εθελοντές του προγράμματος δεν απαιτείται να έχουν συγκεκριμένη ιδιότητα, εξειδικευμένες γνώσεις ή δεξιότητες (π.χ. ιατρός, ψυχολόγος, κοινωνικός λειτουργός, κ.ά.), καθώς σκοπός του προγράμματος είναι η ανάπτυξη δεσμών φιλίας.  Μέσα από τη συμμετοχή τους  οι εθελοντές:

• κρατούν συντροφιά σε μοναχικούς ηλικιωμένους

• δείχνουν ενδιαφέρον και ευαισθησία

• δημιουργούν σχέσεις φιλίας 

Το Ινστιτούτο Prolepsis προσφέρει στους εθελοντές σειρά εκπαιδεύσεων σχετικά με την επικοινωνία αλλά και τις προσκλήσεις της Τρίτης Ηλικίας καθώς και μηνιαίες συναντήσεις εποπτείες. Στόχος των εποπτειών είναι η ανταλλαγή καλών πρακτικών και η αποφόρτιση των εθελοντών.

Το Ινστιτούτο Prolepsis ξεκίνησε το εν λόγω πρόγραμμα, σε συνέχεια του ερευνητικού έργου σε θέματα προληπτικής ιατρικής και των πολυετών δράσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των ατόμων τρίτης ηλικίας, με στόχο:

• Να καταπολεμήσει τη μοναξιά και την κοινωνική απομόνωση των ηλικιωμένων μέσα από την ανθρώπινη επαφή και τη δημιουργία δεσμών φιλίας.

• Να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση των ηλικιωμένων

• Να αναδείξει τις ανάγκες και τα προβλήματα της Τρίτης Ηλικίας.

• Να ενισχύσει τον εθελοντισμό στην Ελλάδα.

Για τις ανάγκες του προγράμματος Φιλία σε κάθε Ηλικία, το Ινστιτούτο συνεργάζεται με τον διεθνή οργανισμό Les Petits Frères des Pauvres (PFP) στη Γαλλία, έναν μεγάλο διεθνή οργανισμό με εμπειρία και πλούσιο έργο σε θέματα στήριξης των ηλικιωμένων. Στελέχη του PFP παρέχουν τεχνογνωσία και καθοδήγηση σε θέματα εκπαίδευσης και εφαρμογής καθ΄ όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, η Ελλάδα είναι μία από τις 14 χώρες στις οποίες εφαρμόζεται η πρωτοβουλία παγκοσμίως.

Το πρόγραμμα τελεί υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Αττικής και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, ενώ υλοποιείται σε συνεργασία με Δήμους και Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων σε όλη την Ελλάδα. Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στη δεύτερη θέση ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ, με τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων άνω των 65 ετών, με ποσοστό 22,3% το 2020. Εκτιμάται, ότι περίπου 730.000 ηλικιωμένοι στην Ελλάδα ζουν μόνοι τους (ΕΛΣΤΑΤ, 2011). Οι ηλικιωμένοι βιώνουν μοναξιά και κοινωνική απομόνωση, ενώ παράλληλα δεν αξιοποιείται η εμπειρία και οι δυνατότητές τους.. Επιπλέον, η πανδημία COVID-19 έχει φέρει τους ηλικιωμένους αντιμέτωπους με αρνητικά συναισθήματα, φόβο και άγχος θανάτου, ενώ τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης εντείνουν το πρόβλημα.

Τα οφέλη από την κοινωνικοποίηση των ατόμων Τρίτης Ηλικίας είναι τεκμηριωμένα επιστημονικά διεθνώς και αφορούν κυρίως στη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής. Στο πλαίσιο του προγράμματος, ηλικιωμένοι που προηγουμένως αισθάνονταν μόνοι και ήταν αποξενωμένοι ακόμα και στην ίδια τη γειτονιά κατοικίας τους, μέσω της διασύνδεσης με εθελοντές σε τοπικό επίπεδο γίνονται «οικείοι». Έτσι, αναβιώνει το αίσθημα γειτνίασης, εγγύτητας, και έμπρακτου ενδιαφέροντος για τον συνάνθρωπο. Χαρακτηριστικές είναι οι σχετικές αναφορές των ωφελούμενων του προγράμματος:

•  «Μπορεί να μην βλεπόμαστε, αλλά και μέσα από το τηλέφωνο νιώθεις τα συναισθήματα του άλλου και το ενδιαφέρον. Το συναίσθημα δεν το εμποδίζει τίποτα, φαίνεται και από τα λόγια» (ωφελούμενη). 

• «Παρότι δεν βλεπόμαστε, λόγω του κορωνοϊού, ζωγραφίζω κάθε φορά που μιλάμε τα πρόσωπά τους» (ωφελούμενη). 

• «Μες στην ασθένεια, μες στην πανδημία που περνάμε, ξέρετε πόσο σημαντικό είναι τέτοια άτομα, που δείχνουν τόσο ενδιαφέρον για εμάς. Τι παρηγορητικό είναι αυτό…» (ωφελούμενη).

• «… (οι εθελοντές) είναι σαν να είναι συγγενείς μου. Αυτούς που δεν έχω, αυτούς που στερούμαι. Είναι απίστευτοι και οι 2». (ωφελούμενη)

• «Αν δεν υπάρχει φιλία, ίσως δεν υπάρχει ζωή άξια να τη ζήσουμε». (Ωφελούμενος)

Με βάση τα παραπάνω, η ολοκληρωμένη ένταξη των ηλικιωμένων στο κοινωνικό σύνολο μέσα από κατάλληλα μέτρα και την υιοθέτηση καλών πρακτικών που εφαρμόζονται διεθνώς είναι υψίστης σημασίας.

• Εάν γνωρίζετε κάποιον ηλικιωμένο που θα μπορούσε να επωφεληθεί από το πρόγραμμα πατήστε εδώ ή επικοινωνήστε με το Ινστιτούτο Prolepsis στο 210-6255700, ή στο info@filiasekatheilikia.gr.

• Εάν θέλετε να συμμετέχετε στο πρόγραμμα ως εθελοντές πατήστε εδώ. 

• Εάν θέλετε να υποστηρίξετε το πρόγραμμα κάνοντας μία δωρεά πατήστε εδώ.

 Περισσότερες πληροφορίες: https://filiasekatheilikia.gr/